Mentale gezondheid: het is een hot topic. We worden veel uitgedaagd in onze flexibiliteit en dat is niet altijd even makkelijk. Dat zagen we bijvoorbeeld tijdens de corona pandemie, waar we ons continu moesten aanpassen. En ook nu is het in balans blijven en het zoveel mogelijk vermijden van langdurige stress onverminderd belangrijk voor onze mentale gezondheid.
Wat is de betekenis van mentale gezondheid eigenlijk? En wat kun je doen om mentaal fit te blijven?

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hanteert de volgende definitie van mentale gezondheid: mentale gezondheid is 'een toestand van welzijn waarin het individu zijn of haar eigen capaciteiten realiseert, de normale spanningen van het leven aankan, productief en vruchtbaar kan werken en in staat is om een bijdrage te leveren aan zijn of haar gemeenschap'.

Culturele verschillen en persoonlijke ervaringen maken het echter moeilijk om te bepalen wat mentale gezondheid nou precies is. Wat het betekent om geestelijk gezond te zijn verschilt per persoon en ook per cultuur. Toch kunnen we in zijn algemeenheid voor Nederland wel gemeenschappelijke factoren definiëren. Je bent mentaal gezond als: je lekker in je vel zit, minder last hebt van stress, je kan genieten van het leven, goed om kan gaan met veranderingen en tegenslagen beter aan kunt.

Ook werk beïnvloed onze mentale gezondheid. Werk kan een risicofactor zijn (bijvoorbeeld als je veel stress ervaart) maar ook een bron van energie en plezier. Belangrijk dus om goed te monitoren hoe het ervoor staat met de mentale gezondheid van medewerkers. Hoe zitten ze er nu bij? Voelen ze zich energiek en veerkrachtig, of zijn ze moe en dreigen ze uit te vallen? Hoe wordt het (deels) thuiswerken ervaren en hoe gaat het met de werk-privé balans?

Steeds meer organisaties willen grip krijgen op de mentale gezondheid van hun medewerkers. Want het is gunstig als medewerkers goed in hun vel zitten en met plezier en energie hun werk kunnen doen. Uiteraard voor de medewerkers zelf maar ook voor de prestaties van de organisatie.

Om hier zicht op te krijgen heeft SKB een test ontworpen om de mentale gezondheid te meten: de Mentale Fittest.

De Mentale Fittest is een gevalideerde vragenlijst over mentale gezondheid. Met deze test krijg je inzicht in hoe medewerkers (nu) in hun vel zitten en of ze veerkrachtig zijn. De vragenlijst geeft ook zicht op de context rondom het werk en thuis: is het eigen werk adequaat georganiseerd? Hoe gaat het met de werk-privé balans? Vervullen leidinggevenden hun verschillende rollen effectief? Voelen medewerkers zich verbonden? Aan thuiswerkers worden aanvullende vragen over hun thuiswerkplek en thuiswerkgedrag gesteld.

De Mentale Fittest geeft niet alleen inzicht in de mentale gezondheid van medewerkers maar ook in de prestaties van de organisatie als geheel: klantgerichtheid, productiviteit en kwaliteit. Zo ontstaat een compleet beeld om gericht te kunnen verbeteren.

Om mentaal fit te blijven is het heel belangrijk dat je goed herstelt. Wat kan je doen om goed te herstellen van stress zodat je beter in balans blijft? En wat kun je als werkgever doen voor je medewerkers? Jan Prins van SKB gaat in gesprek met stress-expert Carolien Hamming van CSR.