Wat levert een PSA onderzoek op? Twee praktijkvoorbeelden binnen de corporatiebranche
Wat levert een PSA onderzoek op? Twee praktijkvoorbeelden binnen de corporatiebranche
PSA onderzoek bij Woonforte en Woonservice IJsselland
In 2020 en 2021 kunnen woningcorporaties meedoen aan de Werkdruk/PSA scan, ontwikkeld door FLOW en SKB. Deze scan bestaat uit een beknopte vragenlijst over de Psychosociale arbeidsrisico’s werkdruk, agressie door derden en ongewenste omgangsvormen binnen de corporatie. Tevens worden er vragen gesteld over thuiswerken.
Wat heeft dit PSA onderzoek tot nu toe opgeleverd? Welke oorzaken moeten worden aangepakt om PSA te verminderen en hoe verhoog je eigenlijk het werkplezier? Joke Koster van SKB gaat in gesprek met P&O adviseur Sylvia Raben van Woonforte (waar 116 mensen werken) en met HR medewerker Angela Hommerson van Woonservice IJsselland (WIJ). WIJ is een kleinere corporatie met 20 medewerkers. Beiden hebben het onderzoek begin dit jaar ingezet.
Wat heeft dit PSA onderzoek tot nu toe opgeleverd? Welke oorzaken moeten worden aangepakt om PSA te verminderen en hoe verhoog je eigenlijk het werkplezier? Joke Koster van SKB gaat in gesprek met P&O adviseur Sylvia Raben van Woonforte (waar 116 mensen werken) en met HR medewerker Angela Hommerson van Woonservice IJsselland (WIJ). WIJ is een kleinere corporatie met 20 medewerkers. Beiden hebben het onderzoek begin dit jaar ingezet.
Waarom meedoen aan de Werkdruk/PSA scan?
Angela Hommerson van WIJ: “Wij doen elke twee jaar een Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) en in de CAO Woondiensten is afgesproken om ook tweejaarlijks de werkdruk te meten. Het leek ons een goed plan om dit met elkaar te combineren. Dat kon met de Werkdruk/PSA scan. Vroeger werden dit soort onderzoeken mondeling gedaan met de directeur, maar inmiddels weten we hoe belangrijk het is voor betrouwbare resultaten dat mensen anoniem hun mening kunnen geven.”
Sylvia Raben van Woonforte: “In eerste instantie vanuit de CAO; de vraag was alleen wanneer gaan we de vragenlijst uitzetten. In februari was het vrij onrustig i.v.m. de aankomende organisatie wijziging en het vele thuiswerken, dit moment hebben we als nulmeting gebruikt. De vergelijking met hoe anderen in onze branche het doen, woog ook mee in de keuze. Ik heb bij allerlei organisaties gewerkt en de corporatiebranche is een andere wereld. Heel zinvol dus om een branche specifieke scan uit te voeren. Andere aanbieders waren bovendien twee keer zo duur”
Sylvia Raben van Woonforte: “In eerste instantie vanuit de CAO; de vraag was alleen wanneer gaan we de vragenlijst uitzetten. In februari was het vrij onrustig i.v.m. de aankomende organisatie wijziging en het vele thuiswerken, dit moment hebben we als nulmeting gebruikt. De vergelijking met hoe anderen in onze branche het doen, woog ook mee in de keuze. Ik heb bij allerlei organisaties gewerkt en de corporatiebranche is een andere wereld. Heel zinvol dus om een branche specifieke scan uit te voeren. Andere aanbieders waren bovendien twee keer zo duur”
.png "quote")
De medewerkers vonden de resultaten heel herkenbaar; dat is de winst van een anoniem onderzoek. Dan krijg je tenminste in beeld hoe de situatie echt beleefd wordt.
Hoge respons maar ook hoge werkdruk
Sylvia Raben: “Met een respons van 76% zitten we boven het gemiddelde, daar zijn we heel blij mee. Nu veel bewoners thuis zitten is de druk op de afdeling Wonen wel fors verhoogd. Het geeft soms een machteloos gevoel. Wél gaf een collega aan dat haar man inmiddels immens respect heeft voor haar werk. Ons doel is dat we met onze PSA-aanpak laten zien dat het invullen van de vragenlijst zin heeft; dat de resultaten serieus worden genomen en dat we er echt mee aan de slag gaan om het beter te maken.”
Angela Hommerson: “Het was handig dat we tijdens het onderzoek de respons konden checken. We wisten natuurlijk niet wie de vragenlijst had ingevuld, maar wel om hoeveel medewerkers het ging. De managers en ik hebben iedereen er een paar keer aan herinnerd om de vragenlijst als nog in te vullen. Uiteindelijk is onze respons 100%!”
Angela Hommerson: “Het was handig dat we tijdens het onderzoek de respons konden checken. We wisten natuurlijk niet wie de vragenlijst had ingevuld, maar wel om hoeveel medewerkers het ging. De managers en ik hebben iedereen er een paar keer aan herinnerd om de vragenlijst als nog in te vullen. Uiteindelijk is onze respons 100%!”
Werkplezier verhogen
Angela Hommerson: “Het totale plaatje is positief; op veel aspecten in de werksituatie steken we gunstig af bij de collega-corporaties. Vijf mensen hadden een ongunstige score op werkplezier; een kwart van de medewerkers dus. Dat vinden we te veel, ook in vergelijking met de rest van de branche.
Wat handig dat we in de resultaten ook kunnen zien met welke oorzaken het werkplezier specifiek bij onze corporatie samenhangt. Dat zijn dan de aandachtspunten die we in het afdelingsoverleg gaan bespreken. Uit de resultaten blijkt dat in elk geval de welzijnsgerichtheid van WIJ samenhangt met het werkplezier van onze mensen, maar daar scoren we al gunstiger op dan andere corporaties. Ook de omgang met veranderingen en de relatie tussen collega’s onderling laten een grote samenhang zien met werkplezier.”
Wat handig dat we in de resultaten ook kunnen zien met welke oorzaken het werkplezier specifiek bij onze corporatie samenhangt. Dat zijn dan de aandachtspunten die we in het afdelingsoverleg gaan bespreken. Uit de resultaten blijkt dat in elk geval de welzijnsgerichtheid van WIJ samenhangt met het werkplezier van onze mensen, maar daar scoren we al gunstiger op dan andere corporaties. Ook de omgang met veranderingen en de relatie tussen collega’s onderling laten een grote samenhang zien met werkplezier.”
.png "quote")
%20(1).jpg "Angela Hommerson")
Nu we per team in beeld hebben wat vooral bijdraagt aan hun werkplezier, kunnen we hier de juiste maatregelen bij kiezen.
Bewustwording van ongewenst gedrag
Sylvia Raben: “Je kunt eindeloos struinen in de resultaten en allerlei onderliggende verklaringen en verbanden bekijken. Ik had al veel ervaring met onderzoeksresultaten en het is belangrijk om niet te veel in details te verzanden. Wat zijn de belangrijkste resultaten die je aan je medewerkers wilt laten zien?"
"Hoewel de resultaten voor ongewenst gedrag door collega’s en leidinggevenden bij ons niet ongunstiger waren dan bij andere corporaties, schrok iedereen er toch van hoe vaak dit eigenlijk gebeurt. Mensen durven niet aan te geven dat een bepaalde grap niet oké voelt en degene die die grap maakt is zich hier vaak niet van bewust. Bewustwording speelt hier dus een grote rol in. Daar helpt dit onderzoek bij.”
"Hoewel de resultaten voor ongewenst gedrag door collega’s en leidinggevenden bij ons niet ongunstiger waren dan bij andere corporaties, schrok iedereen er toch van hoe vaak dit eigenlijk gebeurt. Mensen durven niet aan te geven dat een bepaalde grap niet oké voelt en degene die die grap maakt is zich hier vaak niet van bewust. Bewustwording speelt hier dus een grote rol in. Daar helpt dit onderzoek bij.”
Het gesprek met elkaar aan gaan over wat nodig is
Sylvia Raben: “De resultaten heb ik met elk team besproken. Bij sommige onderwerpen merk je wel dat deze gevoelig liggen en laten mensen niet altijd het achterste van hun tong zien. Dat dit via Teams ging maakt hierbij ook wel wat uit. Toch vonden de medewerkers de resultaten heel herkenbaar; dat is de winst van een anoniem onderzoek. Dan krijg je tenminste in beeld hoe de situatie echt beleefd wordt. Het samen bespreken, vaststellen wat goed gaat en erkennen dat vermindering van de werkdruk nodig is, geeft al een eerste verbetering.”
Angela Hommerson : “De resultaten zijn eerst besproken met het MT en de OR. Van daaruit heeft de directeur per mail de medewerkers op de hoogte gebracht van de belangrijkste resultaten. In de volgende stap zullen de managers de resultaten met hun eigen teams bespreken; we willen vooral aan bod laten komen wat het werkplezier verder zou kunnen verhogen.”
Angela Hommerson : “De resultaten zijn eerst besproken met het MT en de OR. Van daaruit heeft de directeur per mail de medewerkers op de hoogte gebracht van de belangrijkste resultaten. In de volgende stap zullen de managers de resultaten met hun eigen teams bespreken; we willen vooral aan bod laten komen wat het werkplezier verder zou kunnen verhogen.”
En nu aanpakken!
Angela Hommerson: ”Nu we per team in beeld hebben wat vooral bijdraagt aan hun werkplezier, kunnen we hier maatregelen bij kiezen. Hiervoor wijs ik de managers ook op de maatregelsuggesties die bij de resultaten beschikbaar zijn. Bij een volgend onderzoek kunnen we dan zien of inderdaad meer mensen met plezier werken en of de dingen in de werksituatie die we tegen die tijd hebben aangepakt ook gunstig scoren.”
Sylvia Raben: “Wij hebben een Cultuurtraject op de rol staan, waarin bijvoorbeeld de leidinggevenden worden getraind. Alle onderzoeksresultaten en uitkomsten van de dialoog met de medewerkers gaan ons prima helpen om hier invulling aan te geven. Ik denk bijvoorbeeld aan de input over samenwerking tussen afdelingen, met collega’s en met leidinggevenden.”
Sylvia Raben: “Wij hebben een Cultuurtraject op de rol staan, waarin bijvoorbeeld de leidinggevenden worden getraind. Alle onderzoeksresultaten en uitkomsten van de dialoog met de medewerkers gaan ons prima helpen om hier invulling aan te geven. Ik denk bijvoorbeeld aan de input over samenwerking tussen afdelingen, met collega’s en met leidinggevenden.”
Hoe beviel de samenwerking met SKB?
Sylvia Raben: “Het was fijn dat er zo breed werd meegedacht over de inzet van het onderzoek. Het draaiboek gaf ook duidelijk aan hoe wij de resultaten konden duiden, al moet je er wel even voor gaan zitten. Wel jammer dat er niet rechtstreeks een PowerPoint viel af te leiden uit de tool waarin de resultaten worden opgeleverd. Om de resultaten te presenteren zoals ik dat wilde, heb ik Excel gebruikt.”
Angela Hommerson: “De samenwerking met SKB is prima bevallen, een helder duo van een ervaren analist en adviseur. Zelfs zonder dat we elkaar in real life konden ontmoeten. Als ik even door de bomen het bos niet meer zie, kan ik altijd bellen.”
Angela Hommerson: “De samenwerking met SKB is prima bevallen, een helder duo van een ervaren analist en adviseur. Zelfs zonder dat we elkaar in real life konden ontmoeten. Als ik even door de bomen het bos niet meer zie, kan ik altijd bellen.”
Tips voor andere corporaties
Angela Hommerson: “De Werkdruk/PSA Scan kan heel goed gecombineerd worden met een MTO. Hierdoor belast je de medewerkers veel minder dan met twee verschillende onderzoeken. Het scheelt enorm in tijd en kosten.”
Sylvia Raben: “Zorg dat het geen HR-project wordt; het is de bedoeling dat de leidinggevenden uiteindelijk met de resultaten aan de slag gaan. Hiervoor kun je het best beginnen met het bespreken van de resultaten met de leidinggevenden en hen uitleggen hoe ze het vervolgtraject kunnen invullen. Als je hier niet zo veel ervaring mee hebt, dan helpt SKB hierbij!”
Sylvia Raben: “Zorg dat het geen HR-project wordt; het is de bedoeling dat de leidinggevenden uiteindelijk met de resultaten aan de slag gaan. Hiervoor kun je het best beginnen met het bespreken van de resultaten met de leidinggevenden en hen uitleggen hoe ze het vervolgtraject kunnen invullen. Als je hier niet zo veel ervaring mee hebt, dan helpt SKB hierbij!”